نفقه

در ازدواج دائم، تامین هزینه های زندگی زن مثل تهیه مسکن، غذا، دارو، لباس و … بر عهده ی مرد می باشد که به آن نفقه می گویند.

نفقه باید متناسب با وضعیت زن باشد اما در عمل و برخی از رویه ها و نظریه های قضایی،  میزان نفقه ی زن، بستگی به شئونات خانوادگی وی، عرف منطقه و وضع مالی مرد دارد.

پرداخت نفقه به زن از سوی مرد، منوط به تمکین وی است. تمکین دو صورت دارد:

• تمکین خاص: روابط زناشویی که منجر به مواقعه گردد.
• تمکین عام: فرمانبرداری در امور کلی زندگی مثل زندگی در خانه ی شوهر

لازم به ذکر است در عقد موقت نفقه وجود ندارد اما طرفین می توانند آن را ضمن عقد شرط کنند.

همچنین در طلاق رجعی، در مدت عده نیز نفقه ی زن بر عهده ی شوهر است زیرا در این نوع طلاق، زن در ایام عده در حکم زوجه بوده و آثار زوجیت میان آنها پابرجاست مگر این که طلاق در حال نشوز واقع شده باشد که در این صورت نفقه به وی تعلق نمی گیرد.

مطالبه ی نفقه

مطالبه نفقه از طریق اقامه ی دعوای حقوقی در مراجع قضایی  امکان پذیر می باشد که با توجه به میزان آن قابل رسیدگی  در شورای حل اختلاف و یا دادگاه خانواده می باشد.

زوجه می تواند با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تنظیم دادخواست ,نفقه ی خود را مطالبه نماید.

در مورد نفقه، طرح دعوای کیفری نیز امکان پذیر است: به موجب قانون مجازات اسلامی، ترک انفاق با حصول شرایطی، جرم است و دارای مجازات حبس می باشد. بنابراین زوجه می تواند با مراجعه به دادسرا، در صورت عدم پرداخت نفقه از سوی همسرش، از وی شکایت کند.

توجه: با توجه به اینکه شرط استحقاق زوجه به دریافت نفقه، تمکین می باشد، اما به موجب ماده 53  قانون حمایت خانواده، در موردی که زن حق حبس دارد ( یعنی تا زمانی که مهریه اش را دریافت نکند تمکین نمی کند ) نیز می تواند در صورت ترک انفاق از سوی زوج، دعوای کیفری علیه وی اقامه نماید.